Gisteren was ik bij de Dag van de Filosofische Praktijk op het landgoed van de Internationale School voor Wijsbegeerte ISVW in Leusden. Wat een inspirerende dag! De eerste lezing werd verzorgd door Denker des Vaderlands Paul van Tongeren met als onderwerp ‘Filosofie als levenswijze’, waarin hij moeiteloos startte vanuit de werkwijze van Socrates en de rijke inzichten Aristoteles om ons vervolgens via de Hellenistische filosofie (incl. de stoa) naar Nietzsches ‘klooster van vrije geesten’ te brengen. Ik maakte driftig aantekeningen: pareltjes van wijsheid neerpennend die stof tot nadenken bieden voor later, in mijn vrije momenten van verwondering.
De eerste workshop die ik koos, was Sentio Ergo Sum (ja zeker: ‘ik voel, dus ik besta’!). Stijn van Rest liet ons zien hoe we ons innerlijk weten konden ervaren door onze aandacht te richten op ‘het voelen in het lichaam’. Verfrissend, en ook een ware uitdaging voor denkers die geneigd zijn hun noeste arbeid vanuit het ‘hoofd’ te richten op het gedisciplineerd aanscherpen van het denken.
Tijd voor Storytelling. Tijdens de tweede workshop verhaalde Mariette Visbach over het Filosoferen met gedetineerden, waarin zij als vrijwilliger (samen met een humanist van de instelling) gedetineerden leert om existentiële thema’s te bevragen vanuit wat beroemde filosofen hierover schreven, om tot reflectieve inzichten te komen die zij kunnen verbinden aan hun eigen leven. Dat dit ‘ontroerende getuigenissen, woeste eerlijkheid en vele dilemma’s’ oplevert, verbaast niemand. Een eerbetoon aan de menselijke waardigheid, dit raakte mij diep.
De laatste workshop had eeuwenoude Afrikaanse wortels: hier leerden we van Leontine van Hooft over de ‘LekGotla: besluitvorming vanuit draagvlak’. We leerden vanuit rollen waarin alle belangen bij een besluit vertegenwoordigd waren, belangrijke inzichten, waarden en wijsheden te verzamelen waaraan recht gedaan moest worden in het te nemen besluit (om beurten sprekend, met een echte praatstok!), om van daaruit geduldig naar oplossingsrichtingen te komen. Hoe anders dan de ‘Westerse’ wijze, waarin te vaak een toevlucht wordt gezocht in een plat ‘de meeste stemmen gelden’ of een ‘survival of the fittest (mightiest of loudest)’!
Ontzettend leuk om bij te praten met oud-studiegenoten Alessa van de Goor, Karen Fiet en Sanne Rombouts op onze vertrouwde stek, waar we samen de opleiding tot Filosofisch Practicus volgden, moedig ploeterend om ons denken aan te scherpen. Dank aan de organisatoren van Vereniging Filosofische Praktijk, óók voor de fijne lunch. Wat een feestje, het was mij een genoegen!